iç'imden taş'anlar

Çocuklarla Felsefe oturumlarında kullanmak üzere bir sloganım var: “ B e N V e S en G üzelce T artışıp A nlaşıyoruz” Çocuklara bu slogandaki belirgin yazılan harflerin birer şifre olduğunu ve her şifrenin başka bir kapıyı açtığını anlatıyorum. Bu şifreler, Çocuklar İçin Felsefe oturumlarını yürütmenin olmazsa olmaz anahtarları… Bir şey okuduklarında, dinlediklerinde veya izlediklerinde bu harflerden birini veya çoğunu kullanmayı deneyerek aslında felsefe yapmayı deneyimlemiş oluyorlar. B :        Bu ne anlama geliyor? : Problem nedir? N:       Neden? Ne sebeple? Sebebi “haklı sebep” yapan nedir? V:       Varsayımlar / Neyi varsayabiliriz? / Gördüklerimiz, düşündüklerimiz, söylediklerimiz,            tartıştıklarımız varsayımlarımızı nasıl etkiliyor? S:         Sonuçlar / Çıkarabileceğimiz “sonuçlar” nelerdir? G:        Gerçeklik / Bunun gerçek olduğunu nereden biliyoruz? Bunu nasıl ortaya               çıkarabiliyoruz? T:        Tezini güçlendirebilecek d

Depresyon günümüzde yükselişte. Dünya Sağlık Örgütü tarafından yürütülen bir çalışma, depresyonun on yıl gibi kısa bir sürede yüzde 20 oranında artış gösterdiği yönünde. Ben bir üniversitede çalışıyorum. Bazılarıburanın keyifli ve enerjik bir yer olduğunu düşüyor olabilir; ama öyle değil, yorgunluk ve tükenmişlik artmış gibi duruyor. Hatta ben bile bu ortamda bulunmaktan zaman zaman sıkılabiliyorum. Eskiçağ felsefesi okumuş ve Stoacılık üzerine araştırmalar yapmış biri olarak, Roma imparatoru, Stoacı Marcus Aurelius ve eski bir köle olan Stoacı felsefe hocası Epiktetos ile teselli buluyorum. Bu eski düşünürlerin depresyonla mücadele konusundaki önerileri neydi peki? Elbette profesyoneller tarafından tedavi edilmesi gereken ciddi sağlık meselelerini buraya eklemek zorunda kalırsam, hepimizin ara sıra hissedebileceği sıradan bir tükenmişlik sendromundan ve depresyondan farklı bir konu konuşuyor olurduk. Stoacılık nedir? Stoacılık evrenin doğal varoluşuyla bütünlük içinde yaş

Eleştirel düşünme becerileri öğretilebilir! * Eleştirel düşünme gibi öznel bir konunun öğretilip öğretilemeyeceği bir süredir tartışma konusuydu, ancak yeni bir çalışma bunun gerçekten mümkün olduğunu gösteriyor. Stanford Üniversitesi’nin Fizik departmanının ve Eğitim Bilimleri Fakültesi’nin yürüttüğü deneylerde öğrencilere eleştirel düşünme becerilerinin öğretilebilecekleri ortaya koyuyor. Modern toplumda eleştirel düşünme becerilerinin ne kadar önemli olduğunu anlatmaya gerek yok. Bilgiyi çözebilme, yorumlayabilme ve yaratıcı çözümler sunma yeteneği aklımızla doğrudan ilişkilidir. Çalışma fizik laboratuvarına giriş dersindeki öğrencilerin iki gruba ayrılmasıyla yapılmıştır. Bir grup öğrenciye (deney grubu) veri kümeleri arasında nicel karşılaştırmalar yapmak için talimat verilmiş, diğer gruba ise (kontrol grubu) hiçbir talimat verilmemiştir. Verileri bilimsel bir şekilde karşılaştırma, yani gözlemlerini istatistiksel veya matematiksel olarak ölçebilmek, deney grubu için ilg

Çocuklar, "şeyler hakkında farklı düşünme biçimlerine" yetişkinlerden daha açıktırlar. Yetişkinler, düşünmeyi farklı şekillerde deneyimlemeyi çok zor bulabilir. Ayrıca, yetişkinlerin alternatif düşünce tarzlarına yatkın olma olasılığı daha azdır. Bunun nedeni, biz yetişkinlerin erken yaşta kazandığı kalıp yargılardır. Bunlar kendi içimizde sorgulanıp doğru değerlendirilmediği sürece de yargı olarak kalırlar. Bu nedenle, erken yaşta çocukların "felsefe" ile, "felsefe yapma"ile tanıştırılmaları önemlidir. Her şeyden önce felsefe, çocukları bağımsız düşünürler olmaya ve kendileri için cevap aramaya teşvik eder. Bu açıdan Çocuklar İçin Felsefe,  çocukların merak duygusunu geliştirerek büyük bir fırsat sunmaktadır; büyük sorular sorma ve bağımsız düşünebilme yeteneklerini geliştirme... Felsefe, çocuğun zaten var olan merak duygusunu harekete geçirir ve geliştirir. Bir çocukta derin bir hayretle şaşkınlık, öğrenme için hayat boyu sürecek bir tutkuya y

“Felsefe” sözcüğü, Yunancada   “bilgelik sevgisi” anlamına gelir.   Eski Yunanlıların da söyledikleri gibi felsefe, “merak”la başlar.   Merak ise, en çok "çocukken" var olan bir duygudur. Bu yüzden belki, Zamyatın'in dediği gibi "Çocuklar en gözü pek filozoflardır. Ve gözü pek filozoflar da kaçınılmaz olarak çocuk kalırlar. Evet, tıpkı çocuklar gibi durmadan soru sorarlar." Aslında felsefe yapmak, hep biraz çocuk kalmaktır... Merak duygumuz, özellikle çocukluk döneminde yoğundur; çünkü hayatı, çevremizde olup bitenleri, gördüklerimizi, duyduklarımızı ve daha milyonlarca şeyi anlamak istediğimiz, bilmek istediğimiz bir süreçte hissederiz kendimizi.    Bu nedenle, aslında çocuklar, felsefenin temel taşı olan “merak”ı hep ceplerinde taşırlar.   Taşıdıkları bu taşların ne kadar değerli olduğunu, onlara neler katabileceğini bilmeden… İşte Çocuklarla Felsefe / Çocuklar İçin Felsefe, çocukların merakları ve düşünceleri için özgür bir ortam yaratarak onlara, ken

Çocuklar için Felsefe (P4C), 2007 yılında UNESCO tarafından onaylanmış, dünya çapında uygulanmaya başlanmış bir yaklaşım ve eğitim pratiğidir. Çocukların düşünme ve sorgulama yeteneklerini geliştiren Çocuklar İçin Felsefe’nin temelleri, 1970’lerde Prof. Matthew Lipman tarafından ABD’de atıldı. Bugün dünyanın birçok ülkesinde yaygınlaşmış olmakla birlikte, ülkemizde de üniversiteler, dernekler, okullar, çeşitli merkezler ve eğitmenler tarafından desteklenmekte ve yürütülmektedir. “Felsefe” ile “çocuk” sözcüklerini bir arada duymak sizi şaşırtabilir; hatta çocuklar felsefe yapamaz ki, diyebilirsiniz. Ancak Çocuklar İçin Felsefe, bir felsefe tarihi öğretme alanı değildir. Çocukların hepsinde var olan “merak etme ve sorgulama” yetilerini açığa çıkarmakta yardımcı olan bu yöntem, çocuklara sorgulamayı, dinlemeyi, anlamayı, düşünmeyi ve düşünce üretmeyi öğretir. Düşünme becerilerini geliştirdiği, hatta okul başarı düzeylerini arttırdığı çalışmalarla kanıtlanmış bu yöntemin amaçları